Blockchain (Blok Zinciri) Nedir?

21.yüzyıl içinde olduğumuz bu zaman diliminde en önem verilen şeylerden biri bilgidir. Bilgiye olan dönüşümde veriler toplanarak dönüştürülmekte, manuel ya da bilgisayar yardımı ile işlenerek değer kazanmaktadır. Günümüzde verilerin doğru bir şekilde depolanması ve yönetilmesi için bir güce ihtiyaç duyulmaktadır. Gelişmekte olan kripto para birimleri ile birlikte blok zinciri yani blockchain sistemi de birçok sektörde kullanılmaya başlanmıştır.  

Türkçe tabiri Blok zinciri olan blockchain, şifreleme yöntemi ile güvenli hale getirilen ve sürekli olarak büyüyen kayıt listeleridir. Ağdaki işlemleri düzenli bir şekilde kaydederek merkezi olmayan hesap defterinden katılımcıların kendilerine ait olan kopyalarını görebilmelerini sağlar.

Blok zincirleri her ödemenin, işlemin, sözleşmenin doğrulanıp tanımlanacak ve paylaşılacak şekilde imzalanarak kaydedildiği dijital bir dünyadır. Sistem içindeki değişiklikler konsensüs olmadan yapılamayacağı için şeffaf ve güvenli olarak görülmektedir. Böylece risk ve ihtiyaçlar gerektiği durumlarda ortadan kaldırılabilir.

Blok zinciri veri tabanları, iki ya da daha fazla ağı ve dağıtılmış zaman damgası sunucusunu kullanarak bağımsız bir şekilde yönetilir. Her blok, kriptografik hash fonksiyonu ve zaman damgası içerir. Kayıtların daha sonradan değiştirilmesine karşı dirençlidir.

Blockchain (Blok Zinciri) Çeşitleri

Blok zinciri çeşitleri izin mekanizmalarına göre farklı türlere ayrılmaktadır. Bu türler; Açık, özel ve konsorsiyum zincirlerdir.

Açık Blockchain (Blok Zinciri)

Bu tür blok zincirinde herkes ağa katılabilir. Herhangi bir merkezi sistem ve otorite gerektirmemektedir. Alanlarında öncü olan Bitcoin ve Ethereum buna örnek gösterilebilir. 

Özel Blockchain (Blok Zinciri)

Bu sistemde yalnızca izin verilen kişiler ağa katılabilir. Ağ içindeki uzlaşmaya dahil olmak izin gerektiren ya da herkese açık olabilecek şekilde tanımlanabilir. Merkezi bir otorite ihtiyaca dahil olmak kaydı ile kuralları değiştirebilir. Verimlilik artışı, maliyet, özel sistem kurulumları gibi işlemler merkezi otorite tarafından gerçekleştirilir.

Konsorsiyum Blockchain (Blok Zinciri)

Açık ve özel Blok zinciri karışımı olan bu tür, yetki sahibi olan kişi veya kurumun düğümü önceden seçebilmesi ile oluşur. Veriler açık ya da özel bir şekilde olabilir. Okuma-yazma kabiliyetli belirli bir düğüme genişletilebilir. İşbirliği yapan kurumlar bir araya gelerek farklı modeller geliştirmeye çalışırken konsorsiyum Blok zinciri kullanır. IBM firmasına bağlı olan Hyperledger projesi bu zincire örnek olarak gösterilebilir.